به گزارش گروه رسانه ای “اقتصاد کشور” دکتر ارسلان غلامی دارای دانشنامه PHD بازاریابی بینالمللی در یک یادداشت اقتصادی با عنوان ” بازاریابی بینالمللی، حلقه گمشده توسعه صادرات غیرنفتی ایران” فقدان تفکر بازاریابی بینالمللی در فرآیند تولید، عرضه و ترویج محصولات کشاورزی و صنعتی را یکی از چالشهای اصلی در مسیر صادرات غیرنفتی کشور عنوان کرد.
در این یادداشت آمده است:
بازاریابی بینالمللی در دنیای امروز، دیگر یک انتخاب اختیاری برای کشورها و بنگاههای اقتصادی نیست، بلکه ضرورتی اجتنابناپذیر برای بقا، رشد و رقابت در اقتصاد جهانی است. در جهانی که مرزهای جغرافیایی به واسطه فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال در حال کمرنگ شدن است، هر کشور و تولیدکنندهای که نتواند پیام اقتصادی خود را به شیوهای هوشمند و منطبق با نیاز و فرهنگ بازارهای هدف منتقل کند، عملاً از جریان اصلی تجارت جهانی فاصله خواهد گرفت.
ایران با برخورداری از ظرفیتهای تولیدی گسترده، منابع طبیعی غنی، موقعیت راهبردی و نیروی انسانی جوان، توان بالقوهای برای حضور مؤثر در بازارهای جهانی دارد. با این حال، یکی از چالشهای اصلی در مسیر صادرات غیرنفتی کشور، فقدان تفکر بازاریابی بینالمللی در فرآیند تولید، عرضه و ترویج محصولات است. بسیاری از بنگاههای اقتصادی هنوز با رویکرد کالامحور و مبتنی بر تولید، نه تقاضامحور و مبتنی بر بازار، به فعالیت صادراتی میپردازند. این رویکرد موجب شده است که مزیتهای نسبی ایران، نظیر زعفران، فرش، خشکبار، صنایعدستی یا حتی محصولات دانشبنیان، کمتر به مزیت رقابتی تبدیل شود.
مشکلاتی همچون ضعف در طراحی بستهبندی، نبود برندهای بینالمللی ایرانی، کمبود دانش تخصصی در حوزه بازاریابی، نبود زیرساختهای لازم برای تجارت دیجیتال فرامرزی، محدودیتهای بانکی، و عدم هماهنگی میان نهادهای متولی صادرات، از جمله عواملی هستند که سبب شدهاند ایران با وجود توانمندیهای قابل توجه، سهم کوچکی از بازارهای بینالمللی را به خود اختصاص دهد.
در عین حال، فرصتهای مهمی برای بازتعریف موقعیت ایران در حوزه بازاریابی بینالمللی وجود دارد. بازارهای منطقهای مانند عراق، افغانستان، کشورهای آسیای میانه، روسیه و حتی برخی کشورهای حوزه خلیج فارس، از نظر فرهنگی، جغرافیایی و اقتصادی برای ایران دسترسپذیر هستند. از سوی دیگر، پیشرفت در حوزه دیجیتال مارکتینگ و رشد پلتفرمهای فروش جهانی این امکان را فراهم کرده است که حتی کسبوکارهای کوچک ایرانی بتوانند بدون واسطه و با هزینهای کمتر به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند. همچنین، ایرانیان مقیم خارج از کشور میتوانند نقش مؤثری در معرفی و فروش محصولات ایرانی ایفا کنند، به شرط آنکه با برنامهریزی دقیق، از ظرفیتهای آنها بهرهبرداری شود.
اکنون زمان آن رسیده است که بازاریابی بینالمللی به عنوان یک علم و مهارت کلیدی وارد فرآیند سیاستگذاری صادراتی کشور شود. فعالسازی دیپلماسی اقتصادی، آموزش هدفمند بازاریابی بینالمللی به صادرکنندگان، حمایت از برندهای ایرانی برای حضور در نمایشگاههای جهانی، ایجاد زیرساختهای صادرات دیجیتال و ترویج استفاده از زبانها و محتواهای بومیسازیشده برای بازارهای هدف، بخشی از گامهایی است که باید با جدیت پیگیری شود.
چنانچه سیاستگذاران اقتصادی کشور بخواهند صادرات غیرنفتی را از سطحی سنتی و کماثر به یک مسیر پایدار و رو به رشد تبدیل کنند، لازم است نگاه تازهای به مقوله بازاریابی بینالمللی داشته باشند. بدون این تغییر رویکرد، حتی بهترین کالاهای ایرانی نیز در انبارها باقی خواهند ماند، یا با کمترین ارزش افزوده به دست واسطهگران خارجی خواهند رسید. اما با یک استراتژی دقیق و هوشمند، میتوان برند ایرانی را در بازارهای جهانی مطرح کرد، و از فرصتهای صادراتی برای رشد اقتصادی، اشتغال و توسعه پایدار بهره گرفت.