به گزارش خبرنگار بین الملل پایگاه خبری تحلیلی «اقتصاد کشور» کارشناسان ارتباطات و سیاست خارجی می‌گویند برای استحکام سیاست «نه شرقی، نه غربی» باید رسانه‌ها با تولید محتوای تحلیلی بی‌طرفانه، آگاهی عمومی را نسبت به مزایای استقلال راهبردی و پرهیز از وابستگی مخرب افزایش دهند.
در روزهایی که رقابت‌های ژئوپلیتیک میان قدرت‌های جهانی تشدید شده است، بسیاری از مخاطبان نگران تأثیرگذاری یک‌جانبه‌گرایی خارجی بر منافع ملی هستند. دکتر اسماعیل کریمیان ، مدرس دانشگاه، در گفت‌وگو با «اقتصاد کشور» گفت:
«سیاست «نه شرقی، نه غربی» ریشه در استقلال خواهی دارد؛ اما بی‌اطلاعی مردم از سازوکارهای روابط بین‌الملل، زمینه سوءبرداشت و نفوذ اطلاعاتی را فراهم می‌کند. رسانه‌ها باید با گزارش‌های واقع‌بینانه و بی‌طرف، چارچوب این سیاست را در ذهن جامعه ترسیم کنند.»
نقش رسانه در تقویت استقلال راهبردی
۱. تبیین مبانی تاریخی و حقوقی:
-
انتشار سلسله گزارش‌های ویدیویی ۵ دقیقه‌ای تحت عنوان «پشتوانه قانونی سیاست خارجی ایران»، که اصول قانون اساسی درباره اصل ۱۵۷ (نه شرقی، نه غربی) را شرح می‌دهد.
-
تهیه اینفوگرافیک‌های مقایسه‌ای اهمیت حفظ توازن در روابط با شرق و غرب، و پیامدهای مثبت استقلال اقتصادی و فرهنگی.
۲. تحلیل بی‌طرفانه جریان‌های خارجی:
-
کارشناسان رسانه توصیه می‌کنند از برداشت‌های ساده‌انگارانه خودداری شود و به جای عناوین «دوئل شرق و غرب»، روی «مذاکره»، «همکاری منطقه‌ای» و «اتکای ملی» تمرکز گردد.
-
این روزنامه‌نگار تحلیلگر مسائل جهانی، می‌گوید:
«زمانی که خبری درباره توافق‌های اقتصادی منتشر می‌شود، باید مزایا و معایب آن در برابر هر دو بلوک بررسی شود تا مردم تصویر دقیق‌تری از منافع و ریسک‌ها داشته باشند.»
۳. تقویت ظرفیت اطلاع‌رسانی مردم‌محور:
-
راه‌اندازی بخش ویژه «میثاق ملی» در سایت‌های خبری که در آن مخاطبان می‌توانند پرسش و دغدغه‌های خود درباره رابطه ایران با شرق و غرب را مطرح کنند و پاسخ‌های کارشناسی دریافت نمایند.
-
تولید پادکست «صدای مستقل» با حضور فعالان مدنی، نمایندگان بخش خصوصی و کارشناسان ارشد وزارت امور خارجه برای تشریح سازوکارهای دیپلماسی چندجانبه.
نیاز امروز جامعه
-
افزایش اعتماد عمومی: ۶۰٪ مردم در نظرسنجی اخیر اعلام کرده‌اند که گزارش‌های رسانه‌ای درباره سیاست خارجی دچار سوگیری هستند.
-
کاهش فضای دوقطبی: تولید محتوای همزمان در مورد منافع همکاری با کشورهای شرق (چین، روسیه) و غرب (اروپا، آمریکا) می‌تواند از دوقطبی‌سازی جلوگیری کند.
-
پاسداری از تمامیت ارضی: تبیین استراتژی‌های استقرار دیپلماسی مستقل، زمینه سرمایه‌گذاری خارجی را نیز با حفظ کنترل ملی تسهیل می‌کند.
گام‌های عملی پیشنهادی:
-
تدوین «راهنمای ژئوپلیتیک رسانه‌ای» برای سردبیران خبرگزاری‌ها.
-
برگزاری کارگاه‌های عملی گزارش‌نویسی بین‌الملل با حضور خبرنگاران خارجیِ بی‌طرف.
-
طراحی بسته آموزشی «مردم و سیاست خارجی» برای مدارس و دانشگاه‌ها.
رسانه‌ها با این رویکردها می‌توانند نه تنها مخاطب را از خطرات وابستگی یک‌جانبه برهانند، بلکه با ترویج سیاست «نه شرقی، نه غربی» در بستر آموزش و تحلیل مسئولانه، نقش مؤثری در حفظ منافع ملی و استقلال استراتژیک کشور ایفا کنند.
