محمدصادق محبی نظر، رئیس کمیسیون انرژی مجمع مشورتی نظام مسایل کشور در جمع خبرنگاران اظهار داشت: به صورت متوسط رشد حدود ۱۰درصدی در مصرف سوخت مایع در کشور را داریم و یارانه ۸۰ میلیارد دلاری سوخت گویای وضعیت بحرانی در تصمیم سازی این حوزه است.
وی ادامه داد: شرایط تولید و توزیع بنزین و گازوییل به گونه ای است که مسیر این چرخه را هر لحظه ممکن است نامتوازن کند و در صورت عدم چاره اندیشی عاجل تبعات متعددی را در پی خواهد داشت.
رئیس کمیسیون انرژی مجمع مشورتی نظام مسایل کشور افزود: مصرف روزانه بنزین در کشور حدود ۱۱۰ میلیون لیتر است که از ابتدای سال جاری تا ۱۱۷ میلیون لیتر هم رسیده و پیک های مصرف متعددی را تجربه کرده ایم. از سوی دیگر، پیش بینی می شود مصرف تا ۱۵۰ میلیون لیتر در روز نیز ثبت لذا ناترازی سوخت علی الخصوص بنزین از آنچه تصور می کنیم به ما نزدیک تر است و اگر مدیریت نشود قطعاً به وارد کننده بنزین تبدیل خواهیم شد.
عدم احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی
رئیس کمیسیون انرژی مجمع مشورتی نظام مسایل کشور افزود: فرصت های متعددی در برنامه ریزی های میان و بلند مدت برای رفع ناترازی سوخت متصور بوده که متاسفانه فرصت سوزی اتفاق افتاده است. روند اجرای طرح های پتروپالایشگاهی پیشرفت مطلوبی نداشته و هیچگونه سنخیتی با برنامه زمان بندی شده ندارد. عملیات احداث مجموعه پتروپالایشگاه شهید سلیمانی باید از ابتدای سال جاری آغاز می شد با این حال تاکنون اجرایی نشده است.
محبی نظر گفت: درمان ناترازی سوخت باید در بخش های مختلف تولید، انتقال، تخصیص و توزیع صورت پذیرد و اعمال سیاست های یک جانبه، نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه به صورت بار مضاعف سایر قسمت های چرخه سوخت را تحت فشار قرار می دهد. در توزیع سوخت اعمال حاکمیت و محدود سازی سهمیه سوخت راهکاری موقت است و ناگزیر باید در زمینه بهینه سازی و از چرخه خارج کردن خودروها و وسایل نقلیه پرمصرف و کم راندمان اقدام عاجل کرد. توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و استفاده از انرژی الکتریکی بجای انرژی حرارتی می تواند تا حدودی مصرف غیربهینه سوخت را کاهش دهد.
فاکتورهای دخیل در قیمت گذاری
محبی نظر افزود: در تخصیص و قیمت گذاری بنزین و گازوییل فاکتورهای متعددی دخیل هستند و می توان با قیمت گذاری عادلانه و مناسب نقش موثری در مصرف بهینه سوخت برداشت. چه بسا تصمیم نادرست موجب خروج مصرف از کانال توازن شده و نوعی آشفتگی را ایجاد کند.
وی در ادامه به نقش دستگاه های متولی فرهنگ و آموزش همگانی اشاره کرد و ادامه داد: فرهنگ سازی مصرف بهینه بنزین باید در خانواده ها نهادینه شود و تا زمانی که این انرژی نسبتا رایگان در بین مردم توزیع شود اراده ای برای کاهش مصرف وجود ندارد.
رئیس کمیسیون انرژی مجمع مشورتی نظام مسایل کشور در خصوص آستانه مصرف سوخت در کشور گفت: رشد روز افزون خودروها، عدم تناسب توسعه حمل و نقل عمومی با روند افزایش تقاضای سفرهای درون و برون شهری و همچنین عدم اجرای اقدامات موثر در حوزه بهینه سازی مصرف سوخت موجبات افزایش روزافزون مصرف سوخت در کشور شده است و چرخه تولید و مصرف سوخت در کشور را در آستانه ناترازی قرار داده است. محبی نظر افزود: گرچه از ابتدای سال گذشته بارها وزیر نفت در خصوص روند افزایشی مصرف بنزین در کشور هشدارهایی را داده اند اما سایر دستگاه های متولی باید نقش خود را در راستای بهینه سازی مصرف سوخت پذیرفته و اجرا نمایند.
محبی نظر ادامه داد: در شرایطی که مصرف روزانه بنزین نسبت به سال گذشته با رشد بیش از ۱۲.۵ درصد از مرز ۱۱۰ میلیون لیتر عبور نموده و مصرف و تولید تقریباً به نقطه سر به سر رسیده است و زنگ خطر ناترازی بنزین نواخته گردیده و شرایط ویژه ای را در چرخه تولید و مصرف پدید آورده است.
رئیس کمیسیون انرژی مجمع افزود: چندین راهکار برای رفع ناترازی مصرف سوخت متصور است. در راه حل میان مدت و بلند مدت توسعه و اجرای طرح های پتروپالایشگاهی و همچنین افزایش ظرفیت پالایشی کشور باید به صورت ویژه در دستور کار مجلس محترم و دولت قرار گیرد. البته در خصوص عدم اجرای عملیاتی برخی طرح ها مانند پالایشگاه شهید سلیمانی انتقاداتی وارد بوده که از طریق دبیرکل مجمع به معاونت نظارت میدانی مجلس شورای اسلامی منعکس گردیده که البته این پیشنهاد نیز مطرح است که از ظرفیت نخبگانی کمیسیون انرژی مجمع استفاده گردد.
وی ادامه داد: در خصوص بهینه سازی مصرف سوخت دستگاههای متولی متعددی صاحب نقش هستند و نباید تنها وزارت نفت را متولی بهینه سازی قلمداد نمود. به عنوان مثال در خصوص اسقاط خودروهای فرسوده، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی، جایگزینی خودروهای بنزین و گازوئیل سوز به هیبریدی و… فرصت های مناسبی بوده که نباید هدر رود.
وی تاکید کرد: همچنین صرفه جویی در مصرف سوخت باید فرهنگ سازی گردد و نهادهای دیگر همچون آموزش و پرورش و همچنین رسانه های ملی و محلی باید در این خصوص عزم جدی بورزند و با تولید و انتشار محتوی نقش موثری در کاهش مصرف سوخت و بالطبع کاهش آلودگی هوا داشته باشند.