براساس بخشنامه مدیریت بازار ارز و جلوگیری از ایجاد درخواست‌های غیرواقعی تخصیص ارز، بانک‌ها و موسسات اعتباری موظف هستند در زمان ایجاد یا تمدید گواهی ثبت آماری به میزان تعیین شده نسبت به مسدودسازی معادل ریالی مبلغ ارزی در حساب‌های متقاضی به عنوان سپرده تخصیص ارز اقدام کنند.
به گزارش بانک مرکزی، پیرو بخشنامه مردادماه ۱۴۰۱ برای مدیریت بازار ارز و جلوگیری از ایجاد درخواست‌های غیر واقعی تخصیص ارز از محل منابع این بانک، نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) و ارز حاصل از صادرات دیگران جهت واردات کالا و خدمت توسط بخش غیردولتی ضوابط و مقررات ارزی را که ادامه می‌آید، اجرا کنند.
بانک موظف است در زمان ایجاد و تمدید گواهی ثبت آماری (بابت اصل و کارمزد) متناسب با زمان ایجاد و نوبت تمدید گواهی ثبت آماری در زمان ایجاد گواهی ثبت آماری پنج درصد، تمدید اول ۱۰ درصد، تمدید دوم ۱۵ درصد، تمدید سوم ۳۵ درصد، تمدید چهارم ۶۰ درصد و تمدید پنجم به بعد ۱۰۰ درصد نسبت به مسدود سازی معادل ریالی مبلغ ارزی مورد درخواست به نرخ فروش حواله ارز مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز (ETS) در حساب‌های متقاضی نزد آن بانک به عنوان سپرده تخصیص ارز اقدام کند.
در صورتی که متقاضی درخواست نماید ارز تخصیص یافته از طریق آن بانک خریداری شود رفع مسدودی و برداشت وجه ریالی سپرده مذکور جهت خرید ارز توسط آن بانک بلامانع است.
چنانچه متقاضی از طریق سامانه جامع تجارت اقدام به خرید ارز از سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) کند، متعاقب تأمین ارز (آماده صدور حواله) و ثبت آن در سامانه تأمین ارز این بانک، آزادسازی سپرده یادشده متناسب با مبلغ ارز تأمین شده ظرف هفت روز بانکی امکان‌پذیر است.
در صورت ابطال، انقضاء گواهی ثبت آماری یا عدم تخصیص ارز، لازم است آن بانک با دریافت درخواست متقاضی مبنی بر انصراف از درخواست تخصیص ارز نسبت به آزادسازی سپرده مورد اشاره ظرف هفت روز بانکی اقدام کند.
در صورت تخصیص ارز چنانچه متقاضی اقدام به ابطال گواهی ثبت آماری ارز تخصیص یافته کرده باشد و دوباره درخواست تخصیص ارز کند؛ این اقدام به منزله یک نوبت تمدید با توجه به ترتیبات مندرج در جدول فوق تلقی خواهد شد.
کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی منوط به تأیید معاون وزیر وزارتخانه ذی‌ربط (مبنی بر شمول کالای اساسی و نهاده‌های دامی) و نیز گندم از شمول مفاد بندهای فوق‌الذکر مستثنا است.
دارو و تجهیزات پزشکی (دارای مجوز صادره از سوی سازمان غذا و دارو در ثبت سفارش مربوطه) از شمول مفاد بندهای فوق‌الذکر مستثنا است.
مسدودسازی سپرده برای ایجاد و یا تمدید گواهی ثبت آماری، نافی اخذ وثایق و تضامین بابت تضمین ارائه پروانه گمرکی موضوع بند ۱۴ از قسمت کلیات بخش اول مجموعه مقررات ارزی نیست.
بابت همه موارد و ثبت سفارش‌های مشمول این بخشنامه ضمن تأکید بر الزام به اخذ تعهدنامه مندرج در پیوست شماره ۲ بخش اول مجموعه مقررات ارزی در زمان مطالبه خدمت از آن بانک و قبل از درخواست تخصیص ارز از متقاضی در خصوص متن ذیل نیز در زمان مطالبه خدمت از آن بانک و قبل درخواست تخصیص ارز تعهدنامه‌های لازم از متقاضی اخذ گردد. «تخصیص ارز و مسدودسازی سپرده هیچ‌گونه حقی برای متقاضی و نیز هیچ‌گونه تعهد و الزامی برای بانک عامل و بانک مرکزی بابت تأمین ارز ایجاد نخواهد کرد.
بدیهی است تأیید یا عدم تأیید گواهی ثبت آماری (تخصیص ارز)، میزان تخصیص ارز، تعیین ارز و نوع نرخ ارز بر اساس ضوابط و مقررات بانک مرکزی و منوط به تشخیص بانک مرکزی بوده و متقاضی حق هرگونه اعتراض را از خود سلب می‌کند.
